ฟันคุด คืออะไร  

ฟันคุด  (Tooth Impaction) /ฟันฝัง (Embedded tooth) คือ ฟันที่ไม่สามารถขึ้นมาในช่องปากได้ตามปกติ เนื่องจากไม่มีที่พอหรือมีสิ่งที่ขัดขวางการขึ้นของฟันซี่นั้น สิ่งขัดขวางการขึ้นของฟัน เช่น เหงือกที่หนา  กระดูก ฟันบางซี่ หรือ ทิศทางการขึ้นของปันที่ผิดปกติ

ภาพแสดงฟันกรามแท้ซี่ที่สามล่างที่ไม่สามารถขึ้นสู่ช่องปากได้ตามปกติ  (ฟันคุด)

ภาพแสดงภาพถ่ายรังสีแบบพาโนรามา ลูกศรชี้ฟันกรามแท้ซี่ที่สามคุด

    ฟันคุดที่พบบ่อยมักได้แก่ ฟันกรามแท้ซี่ที่สาม (third molar) โดยทั่วไปจะขึ้นสู่ช่องปากเมื่ออายุประมาณ 18-21 ปี ซึ่งเมื่อไม่สามารถขึ้นสู่ช่องปากได้จะก่อให้เกิดผลเสียดังนี้

1.เหงือกที่อยู่บริเวณโดยรอบฟันคุดอาจเกิดการอักเสบ ปวด บวม ซึ่งบางคนเป็นๆหายๆนานวันผ่านไปอาจพัฒนากลายเป็นเนื้อร้าย

2.เป็นที่กักเศษอาหาร และเป็นแหล่งหมักหมมของเชื้อโรคภายในช่องปาก ทำให้ปากมีกลิ่นตลอดเวลา และเป็นเหตุให้ฟันซี่ที่อยู่หน้าฟันคุด ซึ่งเป็นฟันที่ใช้สำหรับบดเคี้ยวอาหารเกิดการผุลุกลาม จนทำให้เกิดโรคปริทันต์ หากปล่อยไว้เนิ่นนานอาจต้องทำการรักษาโดยการถอนฟันที่มีปัญหาดังกล่าวทิ้งไป

3.ผู้ที่มีฟันคุดหลายคนลงความเห็นว่ามีอาการปวดศีรษะบ่อยโดยไม่ทราบสาเหตุ โดยเฉพาะด้านที่มีฟันคุดแบบพุ่งชนมาด้านหน้า หรือรากยาวผิดปกติ บางท่านมีอาการปวดตึงที่ฟันกรามอยู่ตลอดเวลาโดยไม่สามารถระบุอย่างแน่ชัดได้ว่ามาจากฟันซึ่ไหน

4.จากการสังเกตคนไข้หลายรายที่มีฟันคุดเพียงด้านเดียว (อีกด้านถูกถอนไปแล้วหรือไม่มีฟัน)จะมีอาการทางเส้นประสาทใบหน้าเช่นยิ้มปากเบี้ยว,ปวดเสียวปลายประสาทใบหน้าบ่อยๆ ด้านที่มีฟันคุด

5.ผู้ที่มีฟันคุดแล้วหากปล่อยทิ้งไว้มักเกิดการซ้อนเกของฟันหน้าล่าง เชื่อว่าเกิดจากแรงดัน (Push-Force) ของฟันคุดมาทางด้านหน้า ซึ่งนำมาด้วยปัญหาหินน้ำลายเกาะมากที่บริเวณดังกล่าว เพราะทำความสะอาดยาก อันเนื่องมาจากการซ้อนกันของฟันเก